Hesaplanabilir konumlar oluşturan kombinezonsal, mecburi varyantlı ve karşılıklı darbe içeren konumlara göz atalım. Sakin manevralar ve taktik oyundan sonra sık olarak feda ile sonuçlanacak konumlar ortaya çıkabilir.
Westin – Karlsson, 1973
Siyah, 1…Şf7!! ile rakibini mahveden hamleyi yapıyor. 2.Ad6 Şe7 3.Vb5 ardından mat eden 3…Af4 darbesi gelir. Kazanca mecburi manevralarla da ulaşılabilir, kombinezonlardan farkı eksik olan feda elemanıdır.
Alekhine – Vidmar, 1924 12.Ae5 Vc3
e5’i almak şah kanadını zayıf bırakırdı.
13.Ad7 Ad7 14.Vb1
Sadece h7’yi değil aynı zamanda F-e7-b4 ile veziri düşürmeyi tehdit ediyor.
14…Ke8 15.Fh7 Şh8 16.Fc2!
V-d1-h5 ve Fa4 ile piyon tehdit ediyor.
16…Af8 17.Fa4 Ke6 18.Vb5 ve beyaz kazandı.
Alekhine – Euwe, 1937
13…Ab4 14.Fb5 Şf8 15.Ve2 Fc5 16.Ad1 Ff5 17.h3 h5 18.Fg5 Vb6 19.Ah4 Fe4 20.hg Ac2
Karışıklıklar şaşırtıcı bir biçimde artıyor.
21.Ac3 Ad4 22.Vf1 22…hg! 23.Aa4 Vc7 24.Ke4 de 25.Vc4 Kac8 26.Kac1 b6 27.ac5 bc 28.Fa6 Ve5 29.Fc8 vg5 30.Vc5 Vc5 31.Kc5 Kh4 32.Kc4 Ae2 33.Şf1 Af4 34.Şg1 g3! Ve berabere!
Manevra konumları
Alekhine – Feigin, 1937
Zayıflıklar, açık hatların kontrolü, alan, merkez, taş yerleşimi gibi değişik noktalardan taraflar yaklaşık eşit durumdadırlar. Kısa vadeli planlar, hamleye karşı hamle stratejisi ile sürdürülür. Kedi fare oyununa benzeyen bu durum, rakibin hatası sonucunda bir üstünlük elde edilene kadar sürer.
15.Kfe1 Vd7 16.Fh2 16…Afd5 17.Ae2 Kfd8 18.Af4 Ff5 19.Ad5
19…Ad5 20.Fc4! Fe6 21.a4 Kac8 22.Fb3 Vc7 23.a5
Beyaz gelişme gösterdi ancak bu eşitliği bozmaya yeterli değil.
23…Vd7 24.Fa4 Ve7 25.Fg3 Kc7 26.Fb3 Vd7 27.Fh4 Kb8 28.Fa4 Vc8 29.Kac1
Satranç sadece kombinezonlardan ve mantıklı planlardan ibaret değil. Aynı zamanda pozisyonel bir avantajı yakalayabilmek için yapılan ağır bir çalışmadır.
29…Kc4?
Siyah hata yapıyor.
30.Fg3 Ff8 31.h4! Af6 32.Fb3 Kc1 33.Kc1 Vd7 34.d5!
Somut bir şey için uzun bekleyiş eşit konumlarda oynamanın zorluğunu gösterir.
34…Ff5 35.Vb4 Fe4
Şimdi beyaz kuvvetli bir üstünlük yakalar.
36.Vd4! Vf5 37.Ad2 Fd5 38.Fd5 Ad5 39.Ae4!
İşte fikir. Tehdit 40.Vd5 ve 41.Af6
39….Fg7 40.Ad6 Ve6 41.Vd2 Af6 42.Vc2 b6? 43.Vc7!
Beyaz yedinci yataya giriyor ve böylece oyunu kazanıyor.
43…Ad7 44.Af7! Kf8 (44…Vf7 45.Kd1) 45.Ad8 Vf6 46.Kd1!
1-0
Sokolsky – Botvinnik, 1938
1.c4 Af6 2.Ac3 d5 3.d4 g6 4.Af3 Fg7 5.e3
Kötü bir hamle değil ancak sıradan bir oyun anlayışı…
5…0-0 6.Fe2 e6 7.0-0 b6 8.cd ed 9.b3 Fb7 10.Fb2
Beyazın oyun ortası için güçlü bir planı yok.
10…Abd7 11.Vc2
Merkez karelerin kontrolü siyaha geçiyor.
11…a6 12.Kac1 Kac8 13.Kfd1 Ve7 14.Vb1 Kfd8 15.Ff1
Gördüğünüz üzere beyazın hamleleri basit ve belirgin, oyunu kaybetmesinin sebebi de bu!
15…c5 16.dc bc 17.Ae2
17…Fh6!
Atak zayıf f2 karesine yönlendiriliyor.
18.Fa3 Ag4 19.Vd3 Ade5 20.Ae5 Ve5 21.Ag3 Vf6! 22.Ah1 22…d4! 23.Ve2 Ae5 24.ed cd 25.Kc8 Fc8 26.Ke1 d3 27.Vd1 Fg4 28.Va1 d2 29.Ke5 d1V ve beyaz terk eder.
Satranç ileri seviye 16. ders için buraya tıklayınız…
