1963 yılında Bakü’de Yahudi ve Ermeni karışımı bir ailede dünyaya gelen Garry Kimovich Kasparov, Mihail Botvinnik’in satranç okulunda satranç eğitimini almıştır. Henüz on üç yaşındayken dokuz üzerinden yedi puanla Tiflis’ te gerçekleştirilen Sovyet Küçükler Şampiyonası’nı kazanmıştır (1976). Bir sonraki yıl aynı şekilde başarısını tekrarlayarak 9/8.5 puanla yarışmayı kazanmıştır. 1978’de, Sokolski Memorial turnuvası birincisi olarak master ünvanı almıştır. Kasparov elde ettiği bu başarıyı, hayatının dönüm noktası olarak nitelendirmiştir ve kendisini satrancı meslek olarak tercih etmesi konusunda cesaretlendirdiğini söylemiştir. “Yaşadığım sürece Sokolski Memorial’i hatırlayacağım” demiştir. FIDE sıralamasında hızlı bir şekilde yükselmiştir. 1980’de ise Dortmund Almanya’ daki Dünya Gençler Şampiyonasını kazanmıştır.
1984 Şampiyonası…
Aynı zamanda Kasparov dünya şampiyonu olan Anatoli Karpov ile oyun oynama şansı elde etmek istiyordu. Ancak bunun için Adaylar Turnuvasını geçmesi gerekiyordu. Sonunda 1984’te gerçekleştirilen Karpov ile Kasparov Dünya Şampiyonluğu maçı, satranç tarihindeki en tartışmalı maçlardan olmuştur. Karpov maça çok iyi başladı ve 4-0′ lık bir skor yakaladı. Oyunu kazanması için sadece iki oyun daha alması yeterliydi ama Kasparov elinden geldiğince mücadele etti. Arka arkaya 17 maçın berabere bittiği bir durum yaşandı ve ardından Karpov bir galibiyet daha aldı. Böylece skor 5-0 oldu. Şampiyon olması için sadece bir galibiyet kalmıştı. Ardından 32. oyuna kadar tekrar beraberliklerle geçti oyun ve Kasparov sonunda ilk galibiyetini almayı başardı.
Maç Süresince 10 kg veren ve hastaneye kaldırılan Karpov pes etmiyor…
Kasparov’dan 11 yaş büyük olan Karpov fiziksel olarak tükenmek üzereydi. Maç boyunca toplam 10 kg verdi. Kasparov fiziksel tükenmeden de faydalanarak üst üste iki galibiyet daha alıp skoru 5-3’e getirdi. Karpov maç sırasında birkaç kez hastaneye kaldırıldı ve durumu iyiye gitmiyordu. Doktorlar durumunun iyi olmadığını söylese de Karpov maça devam ediyordu. Kasparov ise son oyunları kazanmış olmanın verdiği moral ve motivasyonla maça devam etmek istiyordu.
Maç İptal… Sonuçlanamayan tek Dünya Şampiyonluğu maçı…
FIDE Başkanı Florencio Campomanes oyuncuların devam etme isteğine rağmen, maçın uzunluğu ve iki oyuncunun da sağlığının zorlandığı gerekçesiyle maçın iptal edildiğini ve yeni maçın birkaç ay sonra yapılacağını belirtti. Sonuç elde edilemeden bitirilen tek Dünya Şampiyonluğu maçı olarak bu maç tarihte yerini aldı.
1985 Dünya Şampiyonası İkinci Kasparov-Karpov karşılaşması 1985 yılında gerçekleştirildi. 24 oyun üzerinden 12,5 puana ulaşan ilk oyuncu şampiyonluğa ulaşmış olacaktı. 12-12 gibi bir beraberlik söz konusu olması durumunda son şampiyon olan Karpov ünvanını korumaya devam edecekti. Kasparov maça 1-0 ile iyi başladı. İki beraberlikten sonra Karpov, üst üste iki galibiyet alarak 2-3 skoruna ulaştı. Daha sonraki oyunlarla skor, Kasparov lehine 12-11 oldu. Karpov’ un ünvanını koruyabilmesi için bu oyunu alarak 12-12 beraberliği sağlaması şarttı. Bu nedenle her ne kadar n agresif bir strateji izlese de Kasparov 26. ve 31. hamlelerde iki piyon fedası yaparak oyunu zor bir hale getirdi ve Karpov, 36. hamlede önemli bir hata yaparak taş kaybetti ve birkaç hamle sonra terk etti. Maçı 13-11 skorla kazanan Kasparov, Karpov’ un 10 yıllık Dünya Şampiyonluğuna son vermiş oldu.
Tarihteki en genç Dünya Şampiyonu Kasparov oldu.
Ünvanını koruma ile geçen yıllar…
Kasparov henüz 22 yaşında olduğu bu oyunda tarihteki en genç Dünya Şampiyonu olmuş oldu.
Ardından Karpov ile karşılaşmaları şu şekildeydi:
1986’da Londra ve Leningrad’da yaptığı rövanş maçını 12,5-11,5 Kasparov kazandı.
1987’de İspanya’da yapılan maç 12-11 Karpov’un lehineydi.
Son oyunda Kasparov’a mutlak bir galibiyet gerekiyordu. O ana kadar 23 oyunda sadece 3 oyun kazanabildiğini dikkate alırsak bu çok zor bir görevdi ancak Kasparov son oyunu kazandı ve skor eşit olmasına rağmen unvanını korumuş oldu. 1990’da yapılan maçta bu sefer Kasparov ünvanını daha rahat bir şekilde korudu. 1993’de ise ünvanını Nigel Short’a ve 1995’de New York’ta Viswanathan Anand’a karşı korumuş oldu. 2000’de FIDE’den bağımsız olarak “Brain Games”in yaptığı maçta oyunu Vladimir Kramnik’e karşı kaybetti.
Kasparov’un hayatı için sizi bu taraftan alalım…
Karpov’un hayatı için buradan ve Kramnik’in hayatı içinse bu taraftan alalım. ?
