Satrançta Açılış ve Konum Prensipleri

Sevgili Satranç Severler,
Bir süredir teknik derslere ara vermiştim ancak talep üzerine bu yazımda açılış prensiplerinden ve konum değerlendirme prensiplerinden bahsettim. 
Keyifli okumalar 

Satrançta Açılış Prensipleri

1) Merkez Karelerinin Kontrolü Üzerine… 
a) Piyonlarla ve diğer taşlarla merkez kontrol edilmeye çalışılmalıdır. 
b) d ve e piyonları sürülmesi yararlıdır. Bu hareket merkezin kontrolünü ele geçirmek için ve aynı zamanda fillerin çaprazlarını açmayı sağladığı için önemlidir.
c) Dikkatsiz piyon sürüşleri, sürülen piyonun kaybedilmesine yol açabilir. Gereksiz piyon sürüşlerinden kaçınılmalıdır. Açılış için 2, 3 veya 4 piyon sürüşünün (açılışa göre değişir) yeterli olduğunu söyleyebiliriz.

2) Taşların gelişimi 
a) Atları ve filleri geliştirmelidir. Genellikle önce atlar sonra filler geliştirilir. Atların açılış için en iyi karelerin f3, c3, f6 ve c6 olduğu bilinir.
b) Aynı taşla mümkün olduğunca az, mümkünse bir defa oynanmalıdır. Aynı taşla birkaç hamle yapmak, gelişimde geri kalmaya neden olabilir. Ancak bunun istisnaları da vardır. 
c) İyi bir neden yoksa veziri oyuna erken sokmamak gerekir. Vezirin oyuna erken sokulması durumunda, rakip veziri isteyerek gelişim üstünlüğü kazanabilir.  
d) Taşları geliştirirken, diğer taşların gelişimine engel olup olmadığına dikkat etmeliyiz.
e) Fillerin çaprazlarının açık olması sağlanmaya çalışılmalıdır. Zaman zaman fil, başlangıç konumlarında; c1, f1, c8, f8 yarı gelişmiş sayılır.
f) Fazla pasif oynamak rakibinizin gelişim üstünlüğü sağlamasına ya da alan avantajı elde etmesine sebebiyet verebilir.

3) Şahı koruma altına almak
a) Çoğu zaman rok atarak şah koruma altına alınır. Genellikle kısa rok atılır ancak  bazı açılışlarda uzun rok da atılır.
b) Bazı özel durumlarda rakip, rok atılması düşünülen taraftaki piyonları sürerek erkenden hücuma başlamışsa ve merkez kapalı durumdaysa, rok atmamak daha faydalı olabilir.  
c) Rok atmış şahın önündeki piyonlar sürülmemeli, bu durum zorunlu hale geldiyse olabildiğince az sürülmeli.

4) Gereksiz yere er (piyon) hamleleri yapmamak 
a) Piyonlar tahtada eski yerlerine dönemeyen tek taş çeşidi olduğu için yanlış piyon hamlelerinin telafisi bulunmuyor.
b) Özellikle rok atılan taraftaki piyon sürüşleri, şahın güvenliğini azalttığı için bu piyonlar oynanmamalı veya çok az oynanmalıdır.

5) Taşları dengeli bir şekilde yerleştirmek 
a) Açılışta taşlar uyumlu bir şekilde yerleştirmeli ve böylece taşların gücü artırılmalıdır. 
b) Taşların birbirinin desteğini alması önemlidir. Aksi durumda rakibin kolayca tehdit yapmasına ve taşları almasına yol açabilirler. Genel geçer durum olsa da bazı açılışlarda elbette istisnaları söz konusu.

Konum Değerlendirme Prensipler

1) Satrançta Materyal Avantaj 
a) Tahtadaki taşların göreceli değerlerine göre hesaplanır.
-At ve fil taşları 3 piyon,
-Kale taşları 5 piyon,
-Vezir ise 9 piyon eder gibi hesaplanır.
Fakat çok iyi yerleşmiş bir at veya fil, bazen bir kaleden daha değerli olabilir. Taşların göreceli değerleri konumun bütünüyle değerlendirilmeli.
b) Bir piyon kazanmak, diğer faktörler eşitken, her zaman oyunu kazanmaya yetmeyebilir. İki piyon veya daha fazla materyal üstünlüğü, başka bir dezavantaj görünmüyorsa, genellikle oyunu kazanmaya yeter. 
c) Bazı oyun sonlarında bir at veya filin fazla olması kazanmaya yetmeyebilir.

2) Satrançta Gelişim Avantajı 
a) Şah kanadındaki at veya filin geliştirilmemesi durumunda kısa rok atılamaz ve şah koruma altında olmayacağından şaha karşı hücum yapılabilir.  
b) Gelişim avantajı oyunda inisiyatifi ele geçirmeye ve rakipten daha önce ve atak şekilde hücum yapmaya etki eder.
c) Gelişim avantajı olan oyuncu, oyunu açıp hızla saldırmayı amaçlayabilir.
d) Gelişimi yavaş ilerleyen oyuncu, rakibinin hızlı atak yapmasına engel olmaya çalışabilir.

3) Satrançta Alan Avantajı 
a) Taşların kolay manevra yapabileceği alanlar olmasına karşın diğer tarafın dar alanda taşlarının kolay manevra yapamayacak durumda olması diyebiliriz kısaca.  
b) Alan avantajı olan taraf, hücum ve savunma için taşlarını daha rahat organize edebilir. Ancak en önemli konu elbette şah güvenliğinin sağlanmasıdır.

Aklınıza takılan bir nokta varsa ne yapacağınızı artık biliyorsunuz.   Yorumlarda konudan bahsedebilir ya da mesaj atabilirsiniz. Ayrıca bu konudan bağımsız blogumda görüntüleyemediğiniz konular varsa öneri atabilirsiniz.

Satranç sözlüğü konumuza gitmek için buraya tıklayabilirsiniz…